เวทีความเห็น และรับเรื่องร้องเรียน

จะขอความรู้หรือคำแนะนำเกี่ยวกับหลักเกณฑ์การกำหนดโครงสร้างภายในว่า มีลำดับชั้นอย่างไร เช่น หน่วยงานใดที่มีระดับเทียบเท่ากัน เช่น กอง ฝ่าย และการกำหนดชื่อหน่วยงานย่อยภายใน จะกำหนดเป็นกลุ่มงาน หรือ ส่วน หรืออื่นๆ มีข้อกำหนด หรือมีหลักเกณฑ์ที่ใช้เทียบหรือไม่ ขอความช่วยเหลือด้วยค่ะ

เรียน คุณ suwanna-phum

   สามารถศึกษาได้จาก 2 แหล่ง
1. หนังสือสำนักงาน ก.พ.ร. ที่ นร 1204/ว 6 ลงวันที่ 8 ธันวาคม 2547
ส่วนราชการระดับต่ำกว่ากรมหมายถึงส่วนราชการระดับรองลงมาจากกรม มีสายการบังคับบัญชาโดยตรงต่อผู้บริหารระดับกรม งานตามภารกิจที่มีลักษณะเป็นงานประจำตามวัตถุประสงค์ของการจัดตั้งกรมนั้น มีชื่อเรียก ดังนี้
1) สำนัก (Bureau) หมายถึง ส่วนราชการที่มีภารกิจหลักในงานปฏิบัติการ งานบริการ งานนโยบาย งานให้คำปรึกษา และงานวิชาการ สำหรับ ชื่อ กอง (Division) ซึ่งปัจจุบันใช้เรียกชื่อส่วนราชการที่มีภารกิจในงานสนับสนุน หรืองานปฏิบัติการ/งานบริการ ในลักษณะเดียวกับ สำนัก เพียงแต่แตกต่างที่ปริมาณงาน โดยมีเหตุผลของการที่ใช้ชื่อแตกต่างกันก็เพื่อการกำหนดระดับตำแหน่งที่สูงขึ้นนั้น ดังนั้น อาจใช้ชื่อเรียกส่วนราชการที่มีลักษณะงานดังกล่าวว่า สำนัก หรือ กอง ก็ได้ โดยไม่ผูกพันกับระดับตำแหน่งของผู้อำนวยการ
2) สำนักงานเลขานุการกรม (Office of the Secretary) เป็นชื่อเฉพาะของส่วนราชการ ในราชการบริหารส่วนกลางของกรมที่มีภารกิจหลักในงานสนับสนุนที่ให้บริการแก่ส่วนราชการระดับต่ำกว่ากรมอื่นๆ
3) ศูนย์ (Center) หมายถึงส่วนราชการที่เป็นศูนย์กลางทางวิชาการหรือการให้บริการในสาขาเฉพาะทั้งในราชการบริหารส่วนกลางและราชการบริหารส่วนภูมิภาค ซึ่งจะมุ่งให้บริการต่อหน่วยงานต่างๆ ในสังกัดเดียวกันเป็นหลัก แต่บางครั้งอาจให้บริการต่อหน่วยงานต่างๆ นอกสังกัดและประชาชนด้วย
4) สำนักงาน...เขต/สำนักงาน...ภาค (Regional Office) หมายถึง ส่วนรนราชการบริหารส่วนกลางที่ไปดำเนินงานวิชาการตามภารกิจของส่วนราชการระดับกรมเพื่อสนับสนุนการปฏิบัติงานของราชการบริหารส่วนภูมิภาค
5) สถาบัน (Institute) หมายถึงส่วนราชการที่มีภารกิจหลักในงานการศึกษาฝึกอบรม และ/หรือ การวิจัย อาจรวมถึงการให้บริการที่ใช้ความรู้ทางวิชาการหรืองานวิชาชีพเฉพาะ
หมายเหตุ การนำไปใช้กับส่วนราชการที่มีกฎหมายว่าด้วยระเบียบบริหารเป็นการเฉพาะ เช่น กระทรวงศึกษาธิการ เป็นต้น ให้ใช้ได้เท่าที่ไม่ขัดหรือแย้งกับกฎหมายว่าด้วยระเบียบบริหารของกระทรวงนั้น ๆ  

2. หนังสือสำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรี ที่ สร 0203/ว 82 ลงวันที่ 24 พฤษภาคม 2525 แนวทางการกำหนดชื่อและความหมายของหน่วยงานในระดับต่างๆ
2) ส่วนราชการระดับกอง ประกอบด้วย กลุ่มงานที่มีลักษณะค่อนข้างประจำตามวัตถุประสงค์ของกรมนั้น
2.1) ศูนย์ หรือ ศูนย์บริการ หรือ สำนักงานกลาง (Center) ได้แก่ หน่วยงานประเภทให้บริการต่อหน่วยงานต่างๆ ในสังกัดเดียวกันเป็นหลัก แต่บางครั้งอาจให้บริการต่อหน่วยงานต่างๆ นอกสังกัดและประชาชนด้วย
2.2) เขต (Zone) ได้แก่ หน่วยงานของส่วนกลางที่ไปตั้งอยู่ในพื้นที่ปฏิบัติการ เพื่อปฏิบัติงานวิชาการ โดยต้องตราพระราชกฤษฎีกาแบ่งท้องที่ออกเป็นเขตตามกฎหมายระเบียบบริหาร (ป.218 ข้อ 34) คำว่า งานทางวิชาการในที่นี้ให้รวมถึง การประสานงาน การตรวจสอบและการติดตามผลการปฏิบัติงานตามนโยบายได้ด้วย ในกรณีที่ส่วนราชการมีสำนักงานขึ้นในพื้นที่ปฏิบัติการ แต่ให้ทำหน้าที่บริหารปกครองบังคับบัญชาขารในส่วนภูมิภาค (จังหวัดและอำเภอ) ให้แก้ไขปรับปรุงลักษณะงานเป็นงานทางวิชาการ เพื่อมิให้ขัดกับกฎหมาย สำหรับส่วนราชการที่ไม่มีความจำเป็นที่จะมีที่ทำการของตนไปปฏิบัติงานในส่วนภูมิภาคทุกจังหวัด ให้ใช้ชื่อตามความเหมาะสม แต่ไม่ควรใช้คำว่า เขต เพราะกฎหมายได้กำหนดให้หน่วยงานระดับเขตทำหน้าที่ด้านวิชาการโดยเฉพาะ ส่วนคำว่า ภาค ไม่ควรนำมาใช้นอกจากจะหมายความถึงภาคภูมิศาสตร์ แต่ถ้าส่วนราชการใดจะจัดตั้งสำนักงานเขตประเภทนี้ควรใช้ชื่อว่า สำนักงาน... เขต...ภาค.... หรือใช้หมายเลขในการเรียกชื่อ เขตได้
2.3) วิทยาลัย (College / Academy) คือ สถาบันการศึกษาของทางราชการที่มีปริมาณและคุณภาพของงานระดับกอง
2.4) สำนักงาน (Office) คือ หน่วยงานระดับกองในส่วนกลาง เช่น สำนักงานเลขานุการกรม และใช้ชื่อหน่วยงานในส่วนภูมิภาคที่ทำหน้าที่บริหารหรือบริการของกรมต่างๆ เช่น สำนักงานสาธารณสุขจังหวัด
2.5) สำนักงานโครงการ (Program Office) คือ กลุ่มโครงการที่มีความสมบูรณ์ในตัวเองในลักษณะที่มีระยะเวลาปฏิบัติที่ค่อนข้างแน่นอนหรือเป็นโครงการเฉพาะกิจ